بعضی از پارچهها به دلیل کمیاب بودن، کیفیت بالا یا انحصاری بودن، ارزش بالایی دارند و لوکس هستند. قیمت تمام شدۀ این پارچهها به دلیل عوامل مختلفی از جمله هزینۀ تولید، کمیاب بودن مواد اولیۀ مصرفی و انحصاری بودن محصول قابل افزایش است. پارچههای گران قیمت میتوانند شامل الیاف طبیعی مانند کشمیر، ابریشم، پشم شتر ویکونا و مواد کمیاب مانند ابریشم گل نیلوفر یا ابریشم عنکبوت باشند. پارچههای دارای فلزات گرانبها مانند نخ طلا یا پلاتین نیز میتوانند در دستۀ پارچههای گران قیمت قرار گیرند.
علاوه بر هزینۀ مواد اولیه، پارچههای گران قیمت اغلب به روشهای تولید تخصصی و پر زحمتی نیاز دارند که میتواند قیمت تمام شدۀ آنها را افزایش دهد. به عنوان مثال، جمع آوری و آماده سازی پشم ویکونا نیاز به مراقبت و توجه ویژهای دارد تا از نرم ماندن الیاف آن اطمینان حاصل شود. در عین حال، تولید ابریشم گل نیلوفر شامل یک فرآیند پیچیده و زمان بر است به دلیل آن که استخراج آن به روش دستی انجام میشود.
خز لئوپارد (پلنگ)
خز پلنگ معمولاً به پوشش خالدار مختص پلنگ، گربه سان بزرگ بومی آفریقا و آسیا اشاره دارد. خز پلنگ به دلیل بافت لوکس و ظاهر چشمگیرش ارزش زیادی دارد و قرنهاست که در ساخت لباس، لوازم جانبی و وسایل دکوری خانه استفاده میشود.
با این حال، ذکر این نکته ضروری است که خز واقعی پلنگ در بسیاری از کشورها به دلیل حمایت از حیوانات و نگرانیهای حفاظت از آن ممنوع شده است. در سالهای اخیر استفاده از خز پلنگ مصنوعی به عنوان جایگزینی حیوان دوستانه، روند رو به رشدی داشته است.
پشم ویکونا
پشم Vicuña یک الیاف کمیاب و لوکس از vicuña، شتر کوچک وحشی آمریکای جنوبی است. این الیاف به دلیل نرمی، گرمی و دوام، بسیار ارزشمند است و قرنهاست برای تولید لباسها و منسوجات با کیفیت بالا استفاده میشود.
Vicuña در بسیاری از کشورها یک گونۀ حفاظت شده است و برداشت پشم آن بسیار نظارت شده انجام میشود. پشم ویکوناهای وحشی را فقط میتوان با قیچی کردن بدست آورد که در حین بریدن پشم، آنها را گرفته و به آرامینگه میدارند. این فرآیند فقط هر سه سال یکبار انجام میشود تا پوشش حیوان به طور کامل رشد کند.
به دلیل کمیاب بودن و تقاضای زیاد برای پشم ویکونا، این الیاف از جمله گرانترین الیاف در جهان به حساب میآیند که اغلب برای تولید لباسهای لوکس مانند روسری، شال و کت و شلوار استفاده میشود.
شاهتوش (لذت شاه)
شاهتوش نوعی پشم است که از پوشش زیرین بز کوهی تبتی که به نام چیرو نیز شناخته میشود، به دست میآید. نخ آن بسیار عالی، نرم و به دلیل احساس گرما و لوکس بودن بسیار ارزشمند است.
متأسفانه تولید شاهتوش غیرقانونی و غیراخلاقی است. چیرو یک گونه حفاظت شده است و شکار و کشتن آن به خاطر پشم، غیرقانونی است. اما بازار سیاه شاهتوش وجود دارد و عدهای حاضرند برای محصولات آن قیمتهای گزافی بپردازند. چیروها اغلب به تعداد زیاد شکار میشوند و پشم آن از طریق فرآیندی به نام «برش زنده» به دست میآید که شامل برداشتن پشم از حیوان در حالی که هنوز زنده است، به دست میآید. این فرآیند میتواند باعث درد و ناراحتی قابل توجهی برای حیوان شود. در نتیجه، اجتناب از خرید یا استفاده از محصولات شاهتوش برای محافظت از چیرو و جلوگیری از آسیب بیشتر به این حیوانات در خطر انقراض، ضروری است.
ابریشم گل نیلوفر
ابریشم گل نیلوفر که به عنوان ابریشم نیلوفر آبی یا الیاف نیلوفر آبی نیز شناخته میشود، منسوجات کمیاب و لوکس ساخته شده از الیاف موجود در داخل ساقۀ گیاه نیلوفر آبی است. گیاه نیلوفر آبی بومیآسیای جنوب شرقی است.
الیاف به صورت دستی از ساقه گیاه نیلوفر آبی استخراج میشود، سپس به صورت نخ ریسیده شده و به پارچه تبدیل میشود. منسوجات بهدستآمده فوقالعاده نرم، سبک وزن و دارای ظاهری درخشان و ابریشمی هستند.
یکی از قابل توجهترین جنبههای تولید ابریشم نیلوفر آبی این است که کاملاً پایدار و سازگار با محیط زیست است. هیچ بخشی از گیاه نیلوفر آبی هدر نمیرود، زیرا از گلها و دانهها برای غذا استفاده میشود، در حالی که از ساقهها برای تولید الیاف برای ابریشم نیلوفر آبی استفاده میشود. علاوه بر این، گیاهان نیلوفر آبی به طور طبیعی رشد میکنند و به کود شیمیایی یا آفتکشها نیازی ندارند.
ابریشم نیلوفر آبی به دلیل کمیاب بودن و زمانبر بودن فرآیند تولید آن، یکی از گرانترین منسوجات در جهان است. با این حال، به دلیل زیبایی منحصر به فرد و روشهای تولید سازگار با محیط زیست آن، بسیار مورد توجه است.
ابریشم عنکبوت
ابریشم عنکبوت الیاف جامد و انعطاف پذیری است که عنکبوتها تولید میکنند. این الیاف به دلیل استحکام و خاصیت ارتجاعی خود مشهور هستند و همچنین استحکام کششی بالاتری نسبت به فولاد با همان قطر دارند.
ابریشم عنکبوت توسط غدد خاصی که در شکم عنکبوت قرار دارند تولید میشود. گونههای مختلف عنکبوتها انواع مختلفی از ابریشم دارند که هر کدام خواص و عملکردهای منحصر به فرد خود را دارند.
ابریشم عنکبوت به دلیل استحکام و انعطاف پذیری، کاربردهای پزشکی، مهندسی و فشن زیادی دارد. به عنوان مثال، میتوان از آن برای ایجاد بخیههای زیست تخریب پذیر برای جراحی و همچنین مواد سبک وزن و محکم برای استفاده در اکتشافات فضایی استفاده کرد. در صنعت مد و فشن، ابریشم عنکبوت به عنوان یک جایگزین بالقوه پایدار برای ابریشم سنتی دیده میشود که اغلب با استفاده از شیوههای غیراخلاقی تولید میشود.
با این حال، علیرغم کاربردهای بالقوه آن، تولید تجاری ابریشم عنکبوت همچنان یک چالش است. پرورش عنکبوت دشوار است و تولید ابریشم آن کم است. در حال حاضر تولید ابریشم عنکبوت با استفاده از باکتریهای دستکاری شده ژنتیکی یا بزهای خاصی که پروتئینهای ابریشم عنکبوت را در شیر خود تولید میکنند، امکان پذیرتر است. تحقیقات در این زمینه ادامه دارد و کاربردهای بالقوه ابریشم عنکبوت همچنان مورد بررسی قرار میگیرد.
ابریشم توت
ابریشم توت نوعی ابریشم است که توسط کرمهای ابریشم تولید میشود که از برگهای درخت توت تغذیه میکنند. این رایجترین نوع ابریشم است که برای مقاصد تجاری استفاده میشود و به دلیل نرمی، درخشندگی و دوام آن شناخته شده است. تولید ابریشم توت با درختان توت آغاز میشود که به طور اختصاصی برای تغذیه کرمهای ابریشم رشد میکنند. سپس کرمهای ابریشم در یک محیط کنترلشده پرورش داده میشوند، از برگهای توت تغذیه میکنند و پیلههای خود را تشکیل میدهند. پیلهها برداشت میشوند و الیاف ابریشم با دقت استخراج و تمیز میشوند.
ابریشم توت به دلیل داشتن بافتی صاف، یکنواخت و درخشندگی طبیعی به دلیل کیفیت آن بسیار ارزشمند است. همچنین به دلیل خاصیت ضد حساسیت آن شناخته شده است، زیرا کمتر از سایر انواع ابریشم باعث تحریک پوست میشود. در محصولات مختلف از جمله لباس و ملحفه استفاده میشود. همچنین در صنعت مد و فشن نیز کاربردهای بسیاری دارد.
ابریشم وحشی
ابریشم وحشی، برخلاف ابریشم توت که توسط کرمهای ابریشم اهلی تولید میشود، توسط پروانههای ابریشم وحشی تولید میشود. ابریشم وحشی به طور کلی نسبت به ابریشم توت کمتر یکنواخت است اما زیبایی و بافت منحصر به فردی دارد که در برخی از صنایع بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
تولید ابریشم وحشی معمولا کمتر از تولید ابریشم توت کنترل میشود. پروانههای ابریشم وحشی مجاز به تغذیه از گیاهان مختلف هستند که میتواند منجر به تغییر رنگ و بافت ابریشم تولیدی آنها شود. علاوه بر این، فرآیند برداشت و پردازش ابریشم وحشی اغلب نسبت به تولید ابریشم توت کار سختتری است.
ابریشم وحشی در محصولات مختلفی از جمله پوشاک، اثاثیه منزل و لوازم جانبی استفاده میشود. ابریشم وحشی همچنین گاهی اوقات در مدهای پیشرفته نیز استفاده میشود.
پشم گواناکو
پشم گواناکو یک الیاف طبیعی است که از پوشش زیرین گواناکو (لامای وحشی)، حیوانی در آمریکای جنوبی جمع آوری میشود. پشم گواناکو به دلیل نرمی، گرما و دوام آن بسیار ارزشمند است. پشم گواناکو نیز ضد حساسیت است و برای پوستهای حساس انتخاب خوبی است. فرآیند به دست آوردن پشم گواناکو زمان بر است. پشم از لایه زیرین گواناکو با قیچی کردن یا شانه کردن جمع آوری میشود. از آنجایی که گواناکوها حیوانات وحشی هستند، پشم باید از حیوانات جمع آوری شود، زیرا آنها آزادانه در زیستگاههای طبیعی خود پرسه میزنند. این امر تهیه پشم گواناکو را دشوارتر و گرانتر از سایر انواع پشم میکند. پشم گواناکو در محصولات لوکس مختلف از جمله لباس، پتو و همینطور در صنعت مد و فشن استفاده میشود.
کشمیر
کشمیر نوعی پشم کمیاب و بسیار ارزشمند است که از زیر شکم بچه بزهای هیرکاس(hircus) جمع آوری میشود. این بزها فقط در مناطق مرتفع مغولستان و چین یافت میشوند، جایی که در گلههای کوچک توسط جوامع عشایری پرورش مییابند.
پشم بزها را قبل از شش ماهگی، زمانی که پشم آنها در نرمترین و مرغوبترین حالت است، از آنها جمعآوری میکنند. بزها در هنگام جمع آوری پشم هرگز آسیب نمیبینند و فقط مقدار کمی پشم از هر حیوان جمع آوری میشود تا استرس یا ناراحتی به انها تحمیل نشود. کشمیر در محصولات لوکس مختلف از جمله پوشاک، لوازم جانبی و اثاثیه منزل استفاده میشود. لطافت و گرمای آن، آن را به گزینهای محبوب برای لباسهای زمستانی مانند ژاکت، شال گردن و کلاه تبدیل کرده است.
موسلین
موسلین، پارچهای پنبهای سبک وزن است که در منطقه داکا، که اکنون بخشی از بنگلادش است، سرچشمه میگیرد. به دلیل بافت نرم، ظاهر ظریف و شناخته شده است.
موسلین دارای تاریخ طولانی و غنی است که به دوران باستان باز میگردد. در قرنهای 18 و 19، به یکی از منسوجات ضروری تبدیل شد که در سراسر جهان تجارت میشد و به دلیل استفاده از آن در لباسهای مد روز در اروپا محبوبیت خاصی داشت. تولید داکا موسلین با استفاده از نخهای پنبهای که با دست ریسیده شده و تکنیکهای بافت پیچیدهای دارد. داکا موسلین هنوز در مقادیر کم توسط صنعتگران ماهر تولید میشود و به دلیل زیبایی و اهمیت تاریخی و فرهنگی آن مورد توجه است. از آن برای کاربردهای مختلف از جمله لباس، منسوجات خانگی و وسایل تزئینی استفاده میشود.
پارچههای بافته شده با فلزات گرانبها مانند نخ طلا یا پلاتین نیز به دلیل هزینۀ بالای مواد اولیه، منحصر به فرد هستند. این پارچهها اغلب در محصولات مد لوکس و دکوراسیون منزل مورد استفاده قرار میگیرند و به دلیل کمیاب بودن و انحصاری بودن میتوانند قیمتهای بسیار بالایی داشته باشند. به طور مشابه، پارچههای ساخته شده از مواد کمیاب و عجیب و غریب مانند قطعات شهاب سنگ یا الماس نیز به دلیل کمیاب بودن و خواص منحصر به فردشان گرانبها هستند.
منبع |
textileapex.com |